Minisiteri y’Uburezi ku bufatanye na Huawei batangije gahunda yo kugeza ibikoresho by’ikoranabuhanga mu mashuri 2,500 no kubaka Smart Classrooms

u Rwanda rukomeje kwinjiza ikoranabuhanga mu burezi binyuze mu mushinga mushya witwa “Smart Education Phase II”, uzahuza amashuri arenga 2,500 n’itumanaho rya murandasi yihuta kandi uganishe igihugu mu cyerekezo cy’uburezi gishingiye ku bumenyi n’ikoranabuhanga.

Ibi bikorwa bishya byatangijwe n’intego yo gutuma nta mwana n’umwe usigara inyuma mu gukoresha ikoranabuhanga, yaba atuye mu mujyi cyangwa mu cyaro cya kure.

Muri gahunda yo guteza imbere ubukungu bushingiye ku bumenyi, u Rwanda rwatangije gahunda ya “Smart Education” mu myaka ishize nk’igice cy’ubushake bwo kubaka uburezi bw’igihe kizaza.

Icyiciro cya mbere cy’uyu mushinga cyahAYE amashuri 1,500 n’interineti yihuta, hashyirwaho kandi ibigo bibiri bikomeye byakira amakuru (data centres) bifasha mu kubika no gusaranganya amasomo n’inyandiko z’uburezi.

Uyu murongo ni wo watumye hashoboka icyiciro cya kabiri, kizahuza andi mashuri 2,500, gitangiza kandi ibyumba 100 by’amasomo by’ikoranabuhanga (smart classrooms) ndetse kikanashinga urubuga rukuru rw’uburezi rwa “National Education Cloud Platform” ruzahuza amashuri yose.

Icyiciro cya kabiri cy’uyu mushinga kirimo gushyirwa mu bikorwa ku bufatanye bwa Huawei Technologies, sosiyete y’Abashinwa izwi ku rwego mpuzamahanga mu ikoranabuhanga.

Amafaranga akoreshwa avuye mu nguzanyo yoroheje yatewe inkunga na China International Development Cooperation Agency, ikaba ari inzira yo gukomeza umubano wa Kigali na Beijing mu guteza imbere ikoranabuhanga mu burezi.

Uyu mushinga uzibanda kuri ibi bikorwa by’ingenzi:

  • Guhuza amashuri 2,500 n’interineti yihuta;

  • Gushyiraho ibyumba by’amasomo 100 by’ikoranabuhanga;

  • Gushinga urubuga rukuru rw’uburezi ruzorohereza gusangira amasomo n’amakuru hagati y’amashuri.

Ibi byose bigamije kubaka sisitemu y’uburezi ifasha abarimu n’abanyeshuri kubona ibikoresho by’amasomo kuri murandasi aho kuba mu bitabo gusa.

Uko “Smart Classroom” Izaba Imeze

Icyumba cy’ikoranabuhanga ntikimeze nk’icyumba gisanzwe. Kizaba gifite ibikoresho by’itumanaho, mudasobwa, ecrans, n’ibikoresho bya multimedia bituma abanyeshuri bigira mu buryo bwo gufatanya n’abandi, ndetse bakabasha kuganira n’abandi banyeshuri bo mu bindi bigo.

Mu gihe cyo gutangiza uyu mushinga, habaye igerageza aho amashuri atandukanye nk’aya Kagarama Secondary School (Kigali), College Saint André (Nyarugenge), G.S. Rwimiyaga (Nyagatare), Gihundwe Secondary School (Rusizi), na G.S. Marie Merci Kibeho (Nyaruguru) yakoranye amasomo mu buryo bwa videoconference.

 

Mu rwego rwo kugeza ubumenyi kuri bose, Leta y’u Rwanda yafatanyije n’abaterankunga gutangiza DigiTruck Project  ikamyo ikora nk’ishuri rigendanwa rikoresha ingufu zimirasire yi zuba (solar power).

Iyo kamyo ifite mudasobwa, interineti n’ibikoresho by’imyigire ikoreshwa mu kwigisha urubyiruko, abagore n’abahinzi ubumenyi bwo gukoresha ikoranabuhanga.

Iri shuri rigendanwa ryamaze kugera mu turere twinshi, rifasha abaturage kumenya gukoresha mudasobwa, murandasi, n’uburyo bwo guhanga imirimo hifashishijwe ikoranabuhanga.

Ubu buryo butuma uburezi bw’ikoranabuhanga butaguma mu mashuri gusa, ahubwo bukagera no ku batigeze bayageramo.

Umushinga wa Smart Education ni igice gikomeye cya gahunda ya Leta y’u Rwanda izwi nka National Strategy for Transformation II (NST2), ifite intego yo guhindura igihugu mu buryo bw’ubukungu n’imibereho.

NST2 igamije gutoza abaturage barenga miliyoni imwe ubumenyi bw’ikoranabuhanga, no gutuma serivisi za Leta zose ziboneka kuri murandasi.

“Intego yacu ni ugutuma buri Munyarwanda aba umunyamwuga mu ikoranabuhanga,” nk’uko byatangajwe n’umwe mu bayobozi ba Minisiteri y’Uburezi. “Turashaka urubyiruko rutazaba abakoresha gusa, ahubwo abazaba abahanga n’abarema ibishya.”

Impamvu Ubu Burezi Bushya Bufite Agaciro

Mu bihe tugezemo, ikoranabuhanga si ibintu by’ikirango  ni ishingiro ry’ubuzima. Ishuri ridafite interineti ritakaza amahirwe menshi yo kwigisha neza no guhuza n’isi.

Gahunda ya Smart Education ifasha:

  • Kunganya amahirwe hagati y’amashuri yo mu mijyi n’ayo mu byaro;

  • Guteza imbere abarimu, kuko babona amahugurwa n’ubufasha kuri murandasi;

  • Gushimangira uburezi bufite ireme, aho abanyeshuri biga mu buryo bushishikaje;

  • Gukoresha ikoranabuhanga mu buyobozi bw’amashuri, bikarinda imvune.

U Rwanda ruri guhindura uburyo bwose bw’imyigire kugira ngo abana bacyo babe abahanga b’ahazaza, bashobora guhanga udushya no guhatana ku rwego mpuzamahanga.

Hari abarimu bagaragaje impungenge z’uko amasomo yo kuri murandasi ashobora gutuma bamwe batakaza akazi, kuko umwarimu umwe ashobora kwigisha amashuri menshi icyarimwe.

Minisiteri y’Uburezi yasobanuye ko ibyo bidashoboka, kuko ikoranabuhanga ntirizigera risimbura abarimu, ahubwo rizabafasha.

Umuyobozi ushinzwe ikoranabuhanga muri Minisiteri yavuze ko Smart Education ari uburyo bwo guhuza abarimu no kubafasha gukorana, gusangira amasomo no kwigira hamwe mu buryo bwa “peer learning”.

Abarimu bazahabwa amahugurwa yo gukoresha ikoranabuhanga, bityo bikabongerera ubushobozi aho kubugabanya.

Icyiciro cya mbere cyigaragaje nk’isomo rikomeye. Hari ibibazo byagaragaye nk’amashuri adafite umuriro uhagije cyangwa interineti idakora neza, ndetse n’abarimu batari bamenyereye ikoranabuhanga.

Ibyo byose byafashije Leta kongera ubushishozi mu gice cya kabiri:

  • Gushyira imbaraga mu mahugurwa y’abarimu;

  • Guteza imbere ingufu za solar mu mashuri atari ku muriro w’amashanyarazi;

  • Gutegura abatekinisiye bo mu gihugu bashobora gufasha amashuri mu buryo burambye.

 

Umwarimukazi Grace Mukamana wigisha mu Karere ka Rusizi yagize ati:

“Nahoze njya kure gushaka aho nakwirenza inyandiko zanjye cyangwa kubona interineti. Ubu byose ndabikora mu ishuri ryanjye. Ndetse nshobora guhugurwa n’abandi barimu ntarinze kuva aho nkorera.”

Abanyeshuri bo muri G.S. Marie Merci Kibeho bavuga ko ubu bumva isi ibegereye. Bashobora kureba videwo z’amasomo, gusobanukirwa isayansi mu buryo burambuye, no kuganira n’abanyeshuri bo mu bindi bihugu.

Ababyeyi nabo batangiye kubona akamaro k’ikoranabuhanga, kuko babasha kubona raporo z’imyitwarire n’amanota y’abana babo ku rubuga rwa interineti.

 

Ubufatanye n’isosiyete ya Huawei bufite akamaro gakomeye. Uyu muterankunga utanga ibikoresho, interineti, ndetse n’amahugurwa ku barimu n’abatekinisiye b’Abanyarwanda.

Ariko kandi, guverinoma ishimangira ko intsinzi y’umushinga izashingira ku kwigira. Ni yo mpamvu hashyizwe imbaraga mu guteza imbere abarimu, abashakashatsi n’abanyeshuri b’Abanyarwanda mu gukora ibisubizo by’ikoranabuhanga bijyanye n’umuco n’ururimi rwabo.

Ibi bizatuma Rwanda ruba icyitegererezo mu gukoresha ikoranabuhanga mu burezi ku mugabane wa Afurika.

Nubwo hari byinshi byiza, hari n’ibibazo bishobora kubangamira ishyirwa mu bikorwa:

  1. Uko amashuri yose azabona interineti yihuta;

  2. Kuguma kubungabunga ibikoresho bihenda;

  3. Kubura ubumenyi bwimbitse mu barimu bamwe;

  4. Umutekano w’amakuru n’uburinzi bw’amabanga y’abanyeshuri;

  5. Kwigomwa amafaranga yo gukomeza umushinga mu gihe kirekire.

Nyamara, abashinzwe gahunda bavuga ko izi zitazaba inzitizi ahubwo ari amahirwe yo kwiga no gutera imbere.

“Iyo ushaka guhanga udushya ntugomba gutinya ibibazo. Tugomba kubyigira ho, tukabyikuramo ibisubizo bishya,” nk’uko umwe mu bayobozi yabivuze.

 

Uyu mushinga ntuzahindura amashuri gusa, ahubwo uzagira ingaruka ku bukungu bw’igihugu. Abana baziga bamenyereye mudasobwa, ikoranabuhanga, na murandasi, bazavamo abahanga bashobora gufasha igihugu kugera ku ntego yo kuba “hub” y’ikoranabuhanga muri Afurika.”

Mu gihe abenshi bazajya kwiga muri Kaminuza zifite porogaramu za coding, AI, n’ubucuruzi bwa murandasi, bizazamura ubushobozi bw’igihugu mu bikorwa by’ikoranabuhanga n’ubushakashatsi.

Amahanga menshi ari kwiga ku buryo u Rwanda rubasha gushyira mu bikorwa gahunda nk’izi nubwo ari igihugu gito gifite ubushobozi buke.

Rwanda rwerekanye ko iterambere ritangirira ku ntekerezo n’ubuyobozi bufite icyerekezo, atari ku bushobozi bw’amafaranga gusa.

“U Rwanda rwerekana ko umuntu atagomba kuba umuherwe kugira ngo atere imbere mu burezi bushingiye ku ikoranabuhanga. Icy’ingenzi ni ubushake,” nk’uko umwe mu mpuguke za UNESCO yabivuze.

Leta y’u Rwanda ifite intego yo guhuza amashuri yose mu gihugu mu myaka iri imbere. Minisiteri y’Uburezi irateganya gusuzuma uko iri koranabuhanga rikoreshwa, aho ritanga umusaruro ndetse n’aho hakiri ibibazo.

Uko amasomo agenda ahuzwa, bizatuma abana b’Abanyarwanda bose bagira amahirwe angana, n’uburezi bukomeze kuba inkingi ya demokarasi n’iterambere ry’igihugu.

Mu gihe gito cyane, u Rwanda ruvuye ku kubara ku kibaho rugera ku kwiga ku bicu (cloud).

Iyi mpinduka irimo guhindura ubuzima bw’abarimu, abanyeshuri, n’ababyeyi. Amashuri 2,500 yongerewe muri Smart Education ni indi ntambwe ikomeye igana ku Rwanda rufite uburezi bushingiye ku ikoranabuhanga.

Umwe mu banyeshuri bo mu Majyaruguru yabivuze mu magambo yoroshye ariko akomeye:

“Mbere twumvaga isi iri kure. Ubu turi kuyibona imbere yacu mu ishuri.”

Soma Indi Nkuru Nkiyi

One thought on “Minisiteri y’Uburezi ku bufatanye na Huawei batangije gahunda yo kugeza ibikoresho by’ikoranabuhanga mu mashuri 2,500 no kubaka Smart Classrooms

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *