Umunyeshuri wo mu Karere ka Ngoma wa gonzwe  n’Imodoka arimo gukorera ibizamini  bya Leta aho arwariye Ari mu Bitaro

Adeline Niyonagize, umunyeshuri w’imyaka 20 wigaga ibijyanye n’ubukerarugendo muri GS Mutenderi, mu Karere ka Ngoma, yakoze ibizamini bya Leta atari mu ishuri nk’abandi banyeshuri, ahubwo yakoreye  ibizamini bye mu bitaro bya Kibungo Referral Hospital, aho arwariye.

Ibi byabaye urugero rudasanzwe rugaragaza imbogamizi bamwe mu banyeshuri mu Rwanda bahura na zo, ariko kandi bigaragaza uburyo inzego z’uburezi ziteguye gukora ibishoboka byose ngo umunyeshuri utagizweho ingaruka n’impamvu zitunguranye akomeze kwiga no gusoza ibizamini.

Iminsi mike mbere y’uko ibizamini bitangira, Adeline yagize impanuka ikomeye ubwo yari ari mu rugendo. Yakomeretse cyane ku kuguru maze ajyanwa kwa muganga. Ubusanzwe yari yajyanywe mu bitaro bya Gahini, ariko ubuyobozi bw’uburezi mu Karere ka Ngoma bwahise bufata icyemezo cyo kumwimurira mu bitaro bikuru bya Kibungo, kugira ngo abe hafi y’aho azakorerwa ibizamini, kandi yitababwe uko bikwiye.

Ibizamini Bidasanzwe Bikorewe mu Buryo Budasanzwe

Ku wa Gatatu tariki ya 9 Nyakanga 2025, u Rwanda rwatangiye ibizamini bya Leta ku rwego rw’igihugu, birimo urwego rusanzwe (O’Level) n’urwego rwisumbuye (A’Level). Ibizamini byabereye ku bigo byemewe by’imyigire n’uburezi, aho ibihumbi n’ibihumbi by’abanyeshuri bateraniye ku masite atandukanye. Ariko umwe muri bo, Adeline, ni we wenyine wakoreye ibizamini mu bitaro.

Alexandre Tuyishime, Umuyobozi ushinzwe uburezi mu Karere ka Ngoma, yagize ati: “Nta gushidikanya na guke—Adeline yagombaga kwemererwa kurangiza ibizamini. Twakoze ibishoboka byose kugira ngo abone amahirwe nk’abandi.”

Ibizamini byoherejwe mu buryo bwizewe kandi bifunze, abagenzuzi babikurikiranira hafi aho mu bitaro, hanyuma ibisubizo bisubizwa ku kigo cy’ibizamini mu buryo bwemewe n’amategeko.

Mu karere ka Ngoma, abakozi b’uburezi bari mu myiteguro y’ibizamini by’uyu mwaka aho biteganyijwe ko abanyeshuri 6,941 bazakora ibizamini mu bigo 27 byemewe. Icyiciro cy’uyu mwaka kigizwe n’abanyeshuri:

  • 1,340 ku rwego rusanzwe (O’Level)
  • 4,128 ku rwego rwisumbuye (A’Level)
  • 1,062 biga mu mashuri y’abarimu (TTC)
  • 411 biga imyuga n’ubumenyingiro (PE)

Nubwo iyi mibare ari myinshi kandi isaba gutegura byinshi, ubuyobozi bw’uburezi bwagaragaje ko n’ikibazo kimwe nk’icya Adeline kitirengagizwa.

Ibi bizamini biteganijwe kurangira ku wa 18 Nyakanga 2025. Bikubiyemo ibyiciro bine:

  1. Urwego rwisumbuye rwa mbere (O’Level)
  2. Urwego rwisumbuye rwa kabiri (A’Level)
  3. Amashuri y’abarimu (TTCs)
  4. Amashami y’ubumenyingiro n’imyuga (PE)

Ibi bituma Inama y’Igihugu y’Uburezi (REB) n’abandi bafatanyabikorwa bashobora kugenzura imigendekere y’ibizamini mu mutekano no mu mucyo.

U Rwanda rwakoze ibishoboka mu rwego rwo gutuma buri wese yiga atabangamiwe n’ubushobozi bwe bw’umubiri. Gufasha abafite ubumuga cyangwa abahuye n’ibibazo by’ubuzima si ibintu bishya mu Rwanda, ariko ikintu gishya ni uko hari umunyeshuri wateguriwe uburyo bwihariye bwo gukora ibizamini ari mu bitaro.

Iki gikorwa cyagaragaje ko u Rwanda rutekereza ku buryo bwo kuvugurura amategeko n’amabwiriza y’ibizamini mu gihe byaba ngombwa. Adeline ntiyabayeho gupfa cyangwa kurwarira ubusa, ahubwo yabaye urugero ko gahunda z’uburezi zigomba kuba ziteguye guhangana n’ibibazo bitunguranye.

Ibyabaye kuri Adeline bigaragaza isomo rikomeye ku barezi, abayobozi, ndetse n’abandi banyeshuri. Bigaragaza ko guhindura imyumvire no guhanga ibisubizo bihamye ari bwo buryo bwo kuzamura urwego rw’uburezi bufasha buri wese.

Abahanga mu burezi bagaragaza ko hari ibyago byinshi by’uko abanyeshuri bahura n’ibibazo nk’ibi bashobora kuva mu ishuri. Kuba Adeline yarakomeje, bitanga icyizere n’abandi bari bashobora gucika intege.

Uko Adeline yakoze ibizamini ni igice kimwe gusa cy’ingamba igihugu gifite mu guteza imbere uburezi budaheza. Nubwo hari byinshi bimaze gukorwa, hari n’ibindi bigaragaza ko hari hakenewe gahunda zifasha abanyeshuri mu bihe bidasanzwe.

Uburyo Adeline yicaye mu gitanda cy’ibitaro agasubiza ibibazo by’ibizamini, ntabwo ari ukwicara gusa ngo arangize ikizamini—ni uguhagararira agaciro k’uburezi nk’uburenganzira bw’ingenzi buri wese agomba kubona, uko ibihe byaba bimeze kose.

One thought on “Umunyeshuri wo mu Karere ka Ngoma wa gonzwe  n’Imodoka arimo gukorera ibizamini  bya Leta aho arwariye Ari mu Bitaro

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *